Wytrzymałość lodu – jak ją ocenić?

W tym roku zima już raczej do nas nie wróci, ale w naszym kraju nigdy nic nie wiadomo. Jeśli w tym sezonie nie zdążyliście zasmakować jazda motocyklem po lodzie, to powinniście przygotować się w pełni merytorycznie – jeśli nie na tę, to na pewno na kolejną zimę. Poniżej publikujemy poradnik, jak ocenić wytrzymałość lodu, żeby jazda motocyklem po lodzie była bezpieczniejsza.

Lód szary lub śniegolód może mieć niższą wytrzymałość nawet o 50% w stosunku do lodu czarnego. Lód czarny na wodach, gdzie występuje prąd może mieć mniejszą wytrzymałość nawet o 20%. Nowy, świeży lód (najczęściej tzw. czarny lód) jest mocniejszy od starego lodu (najczęściej szary lód lub śniegolód). Śnieg może izolować lód i wzmacniać jego wytrzymałość, jednocześnie może być niebezpieczny, ponieważ zasłania tzw. pęknięcia ciśnieniowe i inne miejsca z otwartą wodą.

Zaspy osłabiają narastanie lodu w miejscach ich występowania, wiosną zapoczątkowują powstawanie niebezpiecznych miejsc tzw. oparzelisk. Na jeziorach należy szczególnie uważać na pęknięcia ciśnieniowe (szczeliny), które powstają na skutek skoków temperatury. Pęknięcia ciśnieniowe co roku tworzą się zazwyczaj w tych samych miejscach, szczególnie tam gdzie na dnie istnieją jakieś przeszkody.

Szklisty, przezroczysty lód wydaje się być bezpieczny, jednak sytuacja może ulec szybko zmianie, szczególnie wtedy kiedy pod lód przedostaje się powietrze. Również silny wiatr może spowodować, że lód pęknie tworząc szczelinę.

Ujścia ścieków, jako źródła cieplejszej wody, zamarzają tylko przy bardzo niskich temperaturach; mosty, budowane zwykle w przewężeniach, są miejscami, w których występują prądy wodne, a także spore ilości ciepła wydzielonego przez pojazdy; woda w ich pobliżu zamarza źle, a lód z reguły kryje w sobie niemiłe niespodzianki.

Wiosną pod wpływem słońca i wiatru tafla lodu ‚szpilkuje’, tzn. zwarta dotychczas krystaliczna struktura zaczyna dzielić się na pionowe, wąskie, długie kryształy tworząc luźno ułożone tzw. szpilki – taki lód mimo swej znacznej grubości jest bardzo słaby i niebezpieczny.

INFORMACJE O POWSTAWANIU POKRYWY LODOWEJ:

Jeziora zamarzają i odmarzają od brzegów. Mniejsze jeziora często zamarzając od razu na całej powierzchni. Początkowo tworzy się cienka warstwa lodu, która potem przyrasta. Większe akweny przeważnie zamarzając najpierw przy brzegu. Następnie przez kilka dni wiatr gromadzi kry, które potem przymarzają do siebie tworząc jednolitą chropowatą taflę.

Na środku jeziora woda zamarza później przez co lód w tym miejscu jest cieńszy niż przy brzegu. Dlatego podczas marszu watro co jakiś czas sprawdzać grubość lodu. Cieńszy lód będzie także zawsze w pobliżu ujść wszelkiego rodzaju kanałów, oczyszczalni ścieków i innych dopływów, w pobliżu źródeł (także podwodnych) pod mostami oraz w miejscach porośniętych roślinnością podwodną oraz trzciną (butwiejące na dnie szczątki roślin wytwarzają gazy, które wynoszą cieplejszą wodę ku górze).

W ciągu sezonu pokrywa lodowa, w zależności od warunków atmosferycznych ulega najróżniejszym przemianom. Początek pokrywie najczęściej daje śnieg. Na początku zimy jest on przeważnie puszysty. Pomimo niekiedy grubej warstwy, nie stanowi on dużego obciążenia dla lodu, dlatego rzadko powoduje wychodzenie wody na lód poprzez szczeliny. W wyniku działania wilgoci, słońca lub wiatru, puszysty śnieg z czasem osiada, zmniejsza się jego głębokość, ale staje się bardziej zbity. Jeżeli teraz nastąpi mroźna słoneczna pogoda, wówczas na powierzchni śniegu tworzy się twardsza warstwa, przypominająca skorupę.

Skorupa ta w nocy jest twarda, natomiast w ciągu dnia mięknie. Mimo tego może być poważną przeszkodę w żegludze lodowej (bojerowej). Nieco inny jest przebieg zjawisk, gdy opad śniegu jest niewielki, a bezpośrednio po nim panuje mroźna słoneczna pogoda. Wtedy cienka warstwa puszystego śniegu, lekko nadtopiona w ciągu dnia, w nocy ulega stopniowemu przemrożeniu, tworząc zmarzlinę śniegową. Mokry śnieg znacznie bardziej obciąża taflę lodową, tym bardziej, że jego opady są na ogół obfitsze i występują przy wyższych temperaturach powietrza.

Jeśli jest go dużo, przez szczeliny i pęknięcia wydostaje się na lód woda, która stopniowo przesyca śnieg. Jednocześnie woda, pochodząca z nadtopionego na powierzchni śniegu, jako cięższa – spływa na lód. Warstwa przesyconego wodą śniegu zawiera dużo powietrza i dlatego zamarza źle. Tak powstaje nowa warstwa nośna lodu, zwana szarym lodem lub śniegolodem.

Barwa śniegolodu zależy od stopnia przesycenia śniegu wodą i może być od jasno szarej do niemal czarnej. Znaczny wpływ na zalegający na lodzie śnieg ma też wilgotność powietrza. Mianowicie podczas dużej wilgotności śnieg ulega przemoczeniu i bardzo szybko osiada. Spływająca woda przyspiesza przemoczenie jego dolnych warstw. Deszcz oczywiście przyspiesza znacznie ten proces. I w tym przypadku, w czasie ochłodzenia, powstaje nośny śniegolód.

UWAGA: Materiały mają charakter wyłącznie informacyjny i autorzy tej strony nie ponoszą odpowiedzialności za żadne szkody powstałe w wyniku ich stosowania. Pamiętaj! Zawsze ryzykujesz wchodząc na lód.

Przykładowa wytrzymałość lodu o różnej grubości:

GRUBOŚĆ -LODU- OPIS

5-7cm utrzymuje pojedyńczego człowieka, jednak chodzenie nie jest bezpieczne

8-10cm utrzymuje dwóch ludzi stojących w jednym miejscu

10cm minimalna grubość lodu, na którym można wędkować

12cm bezpieczny do jazdy skuterami śnieżnymi, motorami i bojerami

20-30cm utrzymuje samochody osobowe

30-38cm utrzymuje samochody terenowe, vany i małe busy

Tabela dotyczy tzw. lodu czarnego – świeżego, krystalicznego.

Źródło: www.mazury.info.pl