Jak oszczędzać na napędach?

Oszczędzać zawsze warto, ale należy robić to rozsądnie. Jest takie powiedzenie, że chytry dwa razy traci. Dlatego nie rekomenduję zakładania tanich zestawów napędowych, nawet znanych firm, ponieważ za niską ceną najczęściej kryje się niska jakość. Do motocrossu, a szczególnie do enduro, potrzebne są najwytrzymalsze łańcuchy oraz zębatki. Ten artykuł jest pomyślany jako poradnik, mający na celu wytłumaczenie, jak najdłużej eksploatować napęd – czyli najtaniej. Bo co z tego, że coś kosztuje mało, skoro starcza na 3-5 razy krócej?! Skupię się wyłącznie na najtrwalszych zestawach napędowych, tzn. uszczelnionych łańcuchach oraz stalowych zębatkach. Typowo motocrossowe, wyczynowe łańcuchy, zwykle super wzmocnione (super heavy duty) oraz aluminiowe zębatki (co najmniej 5 razy lżejsze od najlżejszych stalowych) pominę, ponieważ nie są tak trwałe, jak niżej opisane przykłady, a kosztują podobnie.

Chciałbym zaznaczyć, że do amatorskiego motocrossu można stosować łańcuchy o-ringowe oraz ich odmiany, jak z-ringi, x-ringi itp. Stawiają większe opory toczenia, ale wytrzymują co najmniej 3 razy dłużej. Myślę, że warto poświęcić 2-3 konie mechaniczne w zamian za znacznie wydłużony czas eksploatacji oraz ulgę dla portfela.

Na co zwracać uwagę przy wyborze łańcuchów do motocrossu oraz enduro:

1. Wytrzymałość stali na rozciąganie. To na pewno ma duże znaczeniem, ale nie podam szczegółów, ponieważ nie czuję się ekspertem od metali.
2. Anodowanie dobrej jakości. Chroni ono przed korozją, np. złoty lub srebrny kolor nie jest tylko zabiegiem marketingowym, ale spełnia funkcję ochronną niczym farba, ale anodowanie jest trwalsze i lepiej się sprawdza w przypadku elementów trących.

Bardzo dobrej jakości łańcuch napędowy firmy WRP, anodowany na złoto oraz z mosiężnymi tulejami.

3. Sworznie oraz tulejki odpowiedniej jakości, np. niektóre łańcuchy WRP i Regina są wyposażone w mosiężne tuleje na sworzniach, które nie tylko są bardzo trwałe, ale nie korodują. Tak na marginesie powiem, że mosiężne tuleje, oczywiście nieco inaczej wykonane, są zwykle wprasowane w korbowody w motocyklach czterosuwowych.

Przekrój łańcucha z-ringowego firmy WRP.

4. Teoretycznie najlepsze są łańcuchy o-ringowe, a następne w kolejności są x-ringowe, z-ringowe itp. O-ring jest najgrubszy, stawia największe opory toczenia, ale posiada najsolidniejsze uszczelnienie. Po prostu przekrój gumki uszczelniającej, łączenia ogniwa, jest najgrubszy i przylega największą powierzchnią. Szczególnie polecane są do enduro. Łatwiej uszkodzić cienkie, gumowe kółeczka o przekroju „Z” lub „X”, a trudniej „O”. To często daje się zauważyć na zużytych łańcuchach. Im szybciej tracą gumki spomiędzy ogniw, tym gorszej jakości jest łańcuch lub był eksploatowany w trudniejszych warunkach. Pomiędzy ogniwa łańcucha dostają się różne przedmioty, w tym gałęzie, druty, kamyczki itp. i to one najbardziej niszczą gumki, czasem wyrywając je z łańcucha.

WRP LOR uszczelniony łańcuch motocyklowy najwyższej jakości, polecany w najtrudniejsze warunki.

Pamiętajcie, że łańcuchy uszczelnione są nasmarowane fabrycznie. Gumki to uszczelnienie, które ma zapobiegać wypłukiwaniu smaru przez wodę i brud, napierające na łańcuch z otoczenia.

Jak wybrać przednie zębatki:

1. Najczęściej dobre zębatki są wykonane ze stali chromowej, tj. znacznie wytrzymalszej od stosowanej na tył, i od zwykłej stali w ogóle. Ze stali chromowej z dodatkami produkuje się markowe narzędzia, które powinny długo wytrzymać bez utraty kalibracji. Na przód działają punktowo większe siły, ponieważ zębatka jest mniejsza i ma mniej zębów kręcących łańcuchem, co automatycznie czyni ją bardzo obciążoną.

Przednia zębatka WRP wykonana z bardzo trwałej stali chromowej.

2. Jeżeli macie możliwość szerokiego wyboru, to sięgajcie po zębatki samoczyszczące. Co to oznacza? Otóż pomiędzy zębami są dodatkowe wyżłobienia, żeby piach, błoto i inne zanieczyszczenia szybciej były usuwane i nie nawijały się pod łańcuch. Te zębatki rzadko się spotyka z uwagi na wyższą cenę.

Przednia zębatka samoczyszcząca firmy WRP.

3. Dobre zębatki poznacie po dokładnym i gładkim wykończeniu. Widać na nich często ślady szczotkowania, zwłaszcza w okolicy zębów, a dotykając palcami krawędzi, nie pokaleczycie się. Najlepsi producenci chwalą się dokładnością obróbki poniżej 0,1 mm. Zębatki z zadziorami świadczą o tandetnym wykończeniu, więc na wszelki wypadek radzę odpuścić je zupełnie.

Na co zwrócić uwagę przy wyborze tylnych zębatek:

1. Powinny być oczywiście wykonane z utwardzanej stali. Nie będzie to już stal chromowa, ponieważ nie ma takiej potrzeby, zresztą byłyby wówczas bardzo drogie.
2. Także mogą być samoczyszczące, chociaż rzadziej występują. Zwykle samoczyszczące tylne są aluminiowe. Żłobienie przestrzeni pomiędzy zębami, zwłaszcza w stali, podnosi koszty, dlatego niewielu producentów to robi, a także niewielu klientów chce za to dopłacać.
3. Także powinny być dokładnie obrobione, nico mniej niż przednie, ale dobre tylne zębatki są wykonane z dokładnością do 0,2 mm.

Tylna zębatka firmy ESJOT wykonana ze stali, nacinana w celu obniżenia wagi.

3. Malowane lub pokrywane ocynkiem nie jest przypadkowe, ponieważ chroni przed korozją. Markowa tylna zębatka nie będzie rdzewieć nawet po długim postoju motocykla w nieogrzewanym, ale suchym pomieszczeniu. Rdza może pojawić się tylko na fragmentach wytartych przez łańcuch.

Dodatkowe porady związane z konserwacją napędów motocyklowych:

1. Jeśli nie musisz koniecznie jeździć po błocie, mokrym piachu oraz wodzie, to unikaj takich warunków. Wilgoć połączona z brudem, najlepiej z piachem i ziemią, są najbardziej niepożądane dla zestawów napędowych, i nie tylko.
2. Po każdej jeździe czyść łańcuch do sucha, najlepiej szczotka ryżową.
3. Do łańcuchów o-ringowych oraz innych uszczelnionych nie używamy druciaków, ponieważ metalowe szczotki od razu uszkodziłyby gumki!
4. Tu niektórych zaskoczę, ponieważ zdecydowanie odradzam smarowanie uszczelnionego łańcucha po każdym treningu. Jeśli jest suchy, to poco smarować coś, co zostało w fabryce nasmarowane i uszczelnione? Przecież smar do wnętrza nie wejdzie. Jedyne miejsce, które na tym skorzysta to tuleje na sworzniach. Ja przetestowałem kilka zestawów napędowych przez kilkaset godzin i nie widzę różnicy w żywotności. Łańcuch jest wówczas czysty, nie łapie brudu, ponieważ nie jest zalepiony smarem.
4. Po jeździe w mokrych warunkach, zawsze smarujemy łańcuch. W tej sytuacji zawsze należy wyczyścić łańcuch z brudu i w miarę osuszyć, a następnie posmarować. Smar w tym przypadku powinien pokryć cały łańcuch, ponieważ chcemy go zabezpieczyć przed korozją.
5. Zestawy napędowe wyposażone w uszczelnione łańcuchy oraz dobrej jakości zębatki pracują od 60 do 100 moto godzin intensywnej jazdy, dlatego trzeba być przygotowanym na zużycie 2 przednich oraz 1 tylnej zębatki w ciągu jednego cyklu życia napędu. Przednią zębatkę warto zmienić, gdy zęby zużyją się w ok. 50%, żeby nie niszczyła całego napędu, który jeszcze jest w bardzo dobrym stanie. Gdy zestaw będzie mocniej zużyty za jakiś czas, można tę pierwszą ponownie założyć i dojechać napęd do końca.

Podsumowując – nie warto oszczędzać na porządnych podzespołach, ponieważ starczają na bardzo długo i dają więcej pewności na bezawaryjną oraz bezpieczną jazdę motocyklem. Jeżeli będziecie eksploatować i konserwować zestaw napędowy we właściwy sposób, to posłuży Wam na bardzo długo.

Zębatki, łańcuchy, kompletne napędy oraz szereg akcesoriów z nimi związanych znajdziecie w naszych sklepach internetowych:

www.Sklep.MotoX.com.pl

www.Sklepmotocyklowy24.pl

Przygotował: Luigi Saladini, MotoX.com.pl